ملیحه

کله چې طالبان د اګست په میاشت کې د یوې لمریزې یکشنبې په ورځ د کابل په واټونو کې ولګېدل، ملیحه ( چی د هغې اصلي نوم نه دی) په دې پوه شو چې په افغانستان کې د ښځو د حقونو لپاره د هغې نږدې دوه لسیزې اوږد کمپاین یوه غمجنه پای ته رسیدلې ده.

له ۱۴ کلونو راهیسې، د دریو ماشومانو مور د مدافع وکیل په توګه او د محکمې له خونې بهر، د یوې فعالې په توګه د افغان میرمنو سره د مرستې لپاره سخت کار کړی.

هغې افغان وتنس ته وويل: ما دا خبرونه په انديښنه سره تعقيب کول ځکه چې طالبان د ډېرو ولايتونو له سقوط وروسته د کابل پر لور پرمختګ کاوه.

د خبرونو په اوریدلو سره، دا داسې و لکه تورې ورېځې چې د ویجاړونکي طوفان په مخکې خپریږي.

خوبونه مات شول

په کومه ورځ چې یوه تاریخي یکشنبه به شي.

ملیحه یوه دولتي دفتر ته روانه وه، کله چې یې واورېدل چې طالبان جنګیالی ښار ته ننوتي دي.

ښار ګډوډ و، او هرڅوک داسې ښکارېدل چې منډې وهي، هغه په ​​​​یاد لری.

کله چې زه کور ته د تلو لپاره ګړندۍ وم، ما باور نه کاوه چې جمهوریت ورک شوی، هیلې له منځه تللي، او موږ دوه لسیزې وروسته هر هغه څه له لاسه ورکوو چې موږ یې لپاره کار کاوه.

په افغانستان کې د ملیحې او ډیرو نورو لپاره، په ځانګړې توګه د ښځو لپاره، د طالبانو بیرته راستنیدل د ۱۹۹۶ څخه تر ۲۰۰۱ پورې د دې ډلې د لومړي دورې په اړه یادونه کوي، کله چې دوی ښځې له کار، زده کړې او حتی د نارینه سرپرست پرته له کوره بهر تګ منع کړ.

ملیحه وايي، ما باور نشو کولای چې موږ یو ځل بیا پخوانۍ زمانې ته ځو، چیرې چې ښځې له خپلو اساسي بشري حقونو څخه محروم شوي وی.

هغه مهال، ملیحه او د هغې کورنۍ اړ شول چې له افغانستان څخه ګاونډي ایران ته ولاړ شي، خو په ۲۰۰۱ کال کې د امریکا په مشرۍ د طالبانو د رژیم له نسکورېدو وروسته بېرته هېواد ته راستانه شول.

افغانستان ته له راستنېدو وروسته، ملیحه ډېر ژر په یوه خصوصي پوهنتون کې شامله شوه او د حقوقو په برخه کې یې د لیسانس سند ترلاسه کړ، مخکې له دې چې د پخواني حکومت د عدلیې په وزارت کې دنده پیل کړي.

ملیحه د هغو لسګونو زرو ښځو له جملې څخه وه چې په تدریجي ډول د نوي حکومت له کاري ځواک سره یوځای شوه، په داسې حال کې چې نورو د طالبانو له نسکوریدو وروسته په خصوصي سکتور کې کار پیدا کړ.

د کلونو په اوږدو کې، ملیحې د حقوقي کارپوه په توګه په ګڼو ادارو کې کار کړی، په داسې حال کې چې د ښځو د حقونو ملاتړ کوي او د وکیل په توګه یې خپل موقف ساتلی.

هغه وايي: د یوې ښځې په توګه، د یوې وکیلې او حقوقي کارپوهې په توګه کار کول خوندور وو، چې ما په عمده توګه د ښځو د حقونو په مسلو تمرکز کاوه.

په دې ټولو کلونو کې، زه د یوې ښځې په توګه لوړ ودریدم او هیڅکله په محکمو، کنفرانسونو او غونډو کې د ښځو د حقونو په دفاع او وده کې ده ستړتیا احساس ونه کړو.

ده افغانستان پریښودل

ملیحه د طالبانو له خوا د افغانستان نیول یو خوب بولي چې په وهشتناک خوب بدلیږي.

ملیحه افغان وتنس ته وايي چې د کابل له سقوط وروسته په ورځو کې، هغه په ​​پټه او ویره کې ژوند کاوه ځکه چې طالبانو خپل ځواک پیاوړی کړی وو.

په داسې حال کې چې د افغانستان نویو واکمنانو د پخوانیو حکومتي کارکونکو لپاره د عمومي بخښنې په اعلانولو او د ښځو د حقونو او د مطبوعاتو د ازادۍ د ساتنې ژمنې په کولو سره نړۍ ته د خپل ځان یوه نرمه بڼه وړاندې کړه، ملیحه د طالبانو په نیت په کلکه شکمنه وه.

د کابل له سقوط لس ورځې وروسته، په داسې حال کې چې لسګونه زره کسان لا هم د تیښتې په لټه کې وو، د یوې امریکايي غیر دولتي موسسې له خوا ملیحه ته د افغانستان د وتلو لپاره د احتمالي ژوند ژغورونکي فرصت وړاندیز شو.

هغه سازمان چې له ملیحې سره یې د افغانستان په وتلو کې مرسته کړې وه، په تېرو کلونو کې یې په افغانستان کې د ښځو د حقونو په برخه کې ځینې پروژې تمویل کړې وې.

ملیحه او د هغې درې ماشومان لومړی ابوظبۍ او بیا البانیا ته وړل شوي، چیرې چې دوی له هغه راهیسې انتظار کوي.

هغه وايي: په داسې حال کې چې زه منندوی یم چې زما کورنۍ اوس خوندي ده، زما زړه د خپل هیواد لپاره، زما د خلکو لپاره چې اوس په ژوره بې وزلۍ کې ژوند کوي او تر ظلم لاندې ژوند کوي.

د طالبانو په اړه د ملیحې بې باوري تر ډیره حده ثابته شوې ده، ځکه چې د طالبانو له خوا د افغانستان د سلګونو پخوانیو امنیتي ځواکونو او حکومتي چارواکو د وژلو او په زوره د ورکیدو شواهد موجود دي.

داسې پېښې هم شوي چې ښځینه مظاهره کوونکي چې د کار او زده کړې د حق غوښتنه کوي، له زور سره مخامخ شوي دي، او په دې وروستیو کې یو شمیر نامتو ښځینه فعالانې توقیف شوي چې د ښځینه کمپاین کونکو ترمنځ ویره خپره شوې.

د مارچ په 23، طالبانو همچنان د نجونو د لیسو د بیا پرانستلو په اړه له خپلې پریکړې څخه شاته شو، چې په ټولنیزو رسنیو کې د ښوونځیو د نجونو عکسونه په اوښکو سره خپریدلو سره نړیواله غندنه وشوه.

د کډوال په توګه ژوند

ملیحه او د هغې کورنۍ د نوي واقعیت سره سمون لري، او دا مهال د البانیا په یوه هوټل کې ژوند کوي. هغه د هغه پاملرنې او میلمه پالنې څخه مننه کوي چې د البانیا د حکومت او خلکو څخه یې ترلاسه کړې - کوم چې د هغې په وینا د هغه صدمې په درملنه کې مرسته کړې چې ورسره مخ شوې ده.

ملیحه او د هغې کورنۍ د نوي واقعیت سره تطابق کوي، او دا مهال د البانیا په یوه هوټل کې ژوند کوي.

هغه د هغه پاملرنې او میلمه پالنې څخه مننه کوي چې د البانیا د حکومت او خلکو څخه یې ترلاسه کړې، کوم چې د هغې په وینا د هغه صدمې په درملنه کې مرسته کړې چې ورسره مخ شوې ده.

هغه وايي چې د کابل سقوط او له هغې سره جمهوریت لا هم زما لپاره د باور وړ نه دی او زه نشم کولی د هغې په اړه فکر کول بند کړم.

ما له هغې ورځې وروسته، حتی میاشتې وروسته هم وهشتناک خوبونه لیدل.

ملیحه او د هغې ماشومانو ته د بیا میشتیدنې دوه اختیارونه وړاندیز شوي: متحده ایالات یا کاناډا.

هغې د خپلو خپلوانو سره د خبرو اترو وروسته، وروستی انتخاب وکړ.

لکه څنګه چې ملیحه د هغې نیټې انتظار کوي کله چې کاناډا ته الوتنه وکړي، د خپل هیواد او خلکو فکرونه د هغې په ذهن کې پاتې دي.

هغه وايي، زه د منندویی احساس کوم کله چې زه په یاد راولم چې زما کورنۍ خوندي ده، او زما ماشومان به ښه راتلونکی ولري.

په هرصورت، زه د غوسه، خپګان او ستړیا احساس کوم کله چې زه د افغانستان په اړه فکر کوم او څنګه چې په میلیونونو خلک، په ځانګړې توګه ښځې د طالبانو تر واکمنۍ لاندې رنځیږي.

په داسې حال کې چې ملیحه له افغانستانه وتلې ده، د ښځو د حقونو لپاره یې کمپاین دوام لري.

ملیحه مخکې له دې چې د یوې شیبې لپاره وقفه ونیسی وايي: "تر ټولو بد احساس هغه وخت دی چې تاسو هلته لوی رنځ وینئ، مګر تاسو هیڅ شی نشي بدلولی."

خو زه به د افغان ښځو د غږ پورته کولو لپاره کار کوم، مهمه نده چې زه په کوم ځای کې یم.

سرچینه: د افغان وتنس مرکه